Achtergrond

Al decennia wordt onderzoek gedaan naar de effecten van biologische ritmes (o.a. dagelijkse, maandelijkse- en jaarlijkse ritmes) op onze gezondheid. In de zeventiger jaren werd al onderzoek gedaan naar de effecten van slaapdeprivatie bij depressieve patiënten. Het geconstateerde robuuste effect bleef echter kortstondig bestaan en deze vorm van behandeling verdween op, zijn zachtst gezegd, naar de achtergrond. Ondertussen werden onderzoeken gedaan naar de effecten van lichttherapie, die vooral bij mensen met winterdepressieve klachten erg succesvol bleken te zijn. Inmiddels neemt de belangstelling voor chronotherapie weer toe en wordt het al in diverse landen met succes toegepast.

Buiten onderzoekers van de universiteiten die zich met chronobiologie bezig houden, zijn er in toenemende mate clinici in Nederland die met enthousiasme chrono biologische interventies aan patiënten aanbieden of willen gaan aanbieden. Te denken valt daarbij aan waaktherapie (de moderne benaming voor slaapdeprivatie), sociale ritme therapie, lichttherapie e.a. bij verschillende doelgroepen.

Was in eerste instantie het focus vooral gericht op (winter)depressie, de laatste jaren breidt de aandacht van de chronotherapie zich uit naar de behandeling van andere gezondheidsproblemen. Aangezien veelal verstoringen van de biologische klok, het slaap/waakritme of hieraan gerelateerde energieproblematiek aan ten grondslag kunnen liggen is het niet vreemd dat gezocht wordt naar uitbreiding van het toepassingsgebied van chronotherapie. Binnen de geestelijke gezondheidszorg worden chrono therapeutische interventies aangeboden of onderzocht bij allerlei vormen van depressie, bipolaire stoornissen, A(D)HD, slaap/waakproblematiek, angst, premenstruele syndroom, borderline problematiek, dementie en als ondersteuning bij de behandeling van een aantal somatische klachten (kanker, Parkinson, e.a.), om maar enkele te noemen.

De behandeling kan worden gegeven aan mensen in alle leeftijdscategorieën, waarbij die aan ouderen de laatste tijd toenemend in de belangstelling komt te staan.

Chronotherapie Netwerk Nederland (CNN)

Na een belangstelling inventarisatie werd begin 2014 het Chronotherapie Netwerk Nederland gevormd CNN).

CNN wil een platform zijn voor clinici en onderzoekers werkzaam in de geestelijke gezondheidszorg die op een of andere wijze werkend met of geïnteresseerd in de toepassing van chronotherapie, ervaringen en kennis uit te wisselen.

Daarbij gaat het niet alleen aan het delen van kennis en onderzoeksresultaten, maar ook aan het delen van meer praktische zaken. Hoe kunnen de resultaten van onderzoek worden geïmplementeerd, hoe krijgen we het management enthousiast om deze behandelvormen toe te staan, hoe kunnen we in een klimaat waar bezuinigingen in de gezondheidszorg het primaat lijken te hebben verzekeraars en overheden overtuigen van het positieve effect van chronotherapie, zowel qua effect, welbevinden van de patiënten, werklast van het personeel en op langere termijn de mogelijke kosten effectiviteit?